Wat is meerwaardebelasting in België?
Meerwaardebelasting in België is een belasting geheven op de winst die wordt behaald bij de verkoop van een belegging of investering. In de context van de aandelenmarkt betekent dit dat beleggers belasting moeten betalen over de winst die ze maken op hun aandelen. De introductie van deze belasting is bedoeld om speculatie op financiële markten te ontmoedigen en een rechtvaardiger belastingstelsel te creëren.
Inhoudsopgave
Definitie en achtergrond
Meerwaardebelasting wordt geheven op de gerealiseerde winst, oftewel de meerwaarde, wanneer kapitaalbezittingen zoals aandelen worden verkocht. Dit stond lange tijd ter discussie in België, waar kapitaalwinsten traditioneel niet werden belast. De motivatie voor de invoering van meerwaardebelasting is onder andere om de belastingdruk eerlijker te verdelen tussen arbeid en kapitaal en om speculatie tegen te gaan. In veel landen is een vergelijkbare belasting al van kracht, vaak als een belangrijk onderdeel van het belastingstelsel voor kapitaalwinsten.
Meerwaardebelasting berekenen
In België bereken je de meerwaardebelasting door de gecorrigeerde aankoopwaarde af te trekken van de netto-verkoopprijs. Bij vastgoed wordt de aankoopprijs verhoogd met een kostenforfait (vaak 25%) en een indexatie van 5% per jaar om de belastbare basis te verlagen. Voor financiële activa (aandelen en crypto) wordt sinds 2026 de winst belast boven een jaarlijkse vrijstelling van € 10.000, waarbij enkel de waardeopbouw na de referentiedatum van 31 december 2025 telt.
Daarnaast is de context van de transactie bepalend voor het uiteindelijke tarief. Wanneer een verkoop kadert binnen het normaal beheer van je privévermogen, blijf je voor vastgoed na de sperperiode (5 jaar voor woningen) vaak volledig vrijgesteld. Echter, zodra de fiscus de transacties als speculatief beschouwt of als er sprake is van beroepsmatige handel, kunnen de winsten belast worden als divers inkomen tegen 33% of zelfs als progressief beroepsinkomen, waardoor een goede documentatie van de aankoop- en verbeteringskosten essentieel is.
Hoe de belasting wordt geïnd door brokers
Vanaf 1 januari 2026 zijn Belgische brokers en banken verplicht om je een optie te geven om de meerwaardebelasting van 10% automatisch in te houden bij elke verkoop waarbij winst wordt gemaakt. Omdat zij echter geen zicht hebben op je totale jaarwinst over verschillende banken heen, houden zij deze belasting vaak in vanaf de eerste euro winst. Dit betekent dat je de jaarlijkse vrijstelling van € 10.000 achteraf moet verrekenen via je personenbelasting om het te veel ingehouden bedrag terug te krijgen. Je zou bijvoorbeeld wel gebruik kunnen maken van een opt-out. Gebruik je een buitenlandse broker (zoals DEGIRO of Interactive Brokers)? Dan vindt er meestal geen automatische inhouding plaats en ben je zelf verantwoordelijk voor de berekening, aangifte en betaling van de belasting via je jaarlijkse belastingbrief.
Conclusie
De introductie van de meerwaardebelasting markeert een belangrijke verschuiving in het Belgische fiscale landschap, waarbij de focus ligt op een eerlijkere balans tussen de belasting op arbeid en kapitaal. Terwijl de berekening rekening houdt met kosten en indexaties om de belastbare basis te verzachten, blijft het onderscheid tussen 'normaal beheer' en 'speculatie' cruciaal voor de uiteindelijke belastingdruk. Voor zowel de vastgoedbelegger als de moderne aandelenhouder is een nauwkeurige administratie en kennis van de nieuwe referentiedata essentieel om fiscale verrassingen te voorkomen.