Wat is First In, First Out (FIFO)?
First In, First Out (FIFO) is een methode om te bepalen welke effecten of posities als eerste zijn verkocht wanneer je meerdere aankopen van hetzelfde aandeel hebt gedaan. Het uitgangspunt is dat de oudste aankoop als eerste “uit de voorraad” verdwijnt, wat invloed heeft op de berekening van winst, verlies en belasting. In beleggingen helpt FIFO om transacties consistent te administreren en prestaties per verkoopmoment te verklaren.
Inhoudsopgave
Wat betekent First In, First Out (FIFO) in beleggen?
First In, First Out (FIFO) houdt in dat bij een (gedeeltelijke) verkoop van een aandeel eerst de stukken worden geacht te komen uit de oudste aankoop. Stel dat je in januari 100 aandelen koopt en in april nog eens 100, en je verkoopt in mei 120 aandelen: volgens FIFO zijn dat eerst de 100 uit januari plus 20 uit april. Daardoor is de kostprijs van je verkoop gebaseerd op de vroegst betaalde aankoopprijzen. Dit is relevant voor de berekening van gerealiseerde resultaten en voor rapportage richting broker, accountant of belastingaangifte, afhankelijk van de regels in jouw land.
Waarom is FIFO belangrijk voor winst- en verliesberekening?
De keuze van toerekeningsmethode beïnvloedt de “cost basis” en dus de gerealiseerde winst of het gerealiseerde verlies. In stijgende markten liggen oudere aankoopprijzen vaak lager; FIFO kan dan leiden tot een hogere gerealiseerde winst bij verkoop, omdat je verkoopt tegen een prijs die verder boven je (oudere) kostprijs ligt. In dalende markten kan het omgekeerde gebeuren en kan FIFO relatief sneller verliezen laten zien. Voor beleggers is dit niet alleen boekhoudkundig: het kan effect hebben op timing van verkopen, het evalueren van strategieën (zoals periodiek aankopen) en het vergelijken van prestaties over tijd.
Hoe verhoudt FIFO zich tot andere methoden en de praktijk?
Naast FIFO bestaan er methoden zoals LIFO (Last In, First Out) en gemiddelde kostprijs, en soms ook “specifieke identificatie” waarbij je exact kiest welke loten je verkoopt. Niet elke broker of regelgeving ondersteunt alle opties; sommige systemen hanteren standaard FIFO voor eenvoud en uniformiteit. In de dagelijkse praktijk is het daarom belangrijk om te controleren welke methode jouw broker toepast, zeker als je veel in tranches koopt, dividend herbelegt of regelmatig posities afbouwt. Ook bij het analyseren van portefeuilleprestaties kan FIFO een ander beeld geven dan een gemiddelde kostprijsbenadering, omdat de historische instapmomenten zwaarder meewegen bij de verkoopresultaten.
Conclusie
First In, First Out (FIFO) is een veelgebruikte aanpak om verkopen van effecten toe te rekenen aan de oudste aankopen, wat directe gevolgen heeft voor kostprijs, gerealiseerd rendement en (mogelijk) fiscale uitkomsten. Het is vooral relevant voor beleggers die in meerdere stappen kopen en verkopen, omdat de volgorde van toerekening het gerapporteerde resultaat kan verschuiven. Wie grip wil op rapportage en strategie, doet er goed aan te weten of FIFO standaard geldt en welke alternatieven beschikbaar zijn.